maandag 23 november 2009

Welig Tieren, tierig welen, wilde dieren


Welig Tieren.

Ik ben lekker aan het werk en hoor op de radio Sylvana Simmons zich verspreken in de uitdrukking 'welig tieren'. Die vergissing heb ik ook wel eens gemaakt. 'Telig wieren' of 'wierig telen', ik weet niet meer wat ik ervan maakte. Als ik de uitdrukking hoor dan denk ik altijd aan wilde dieren, maf hè..


Waar komt deze uitdrukking eigenlijk vandaan? nltaal.blog.nl brengt mij het antwoord op deze prangende vraag.


Welig wordt al genoemd in 1350, en heeft dezelfde herkomst als weelde. De betekenissen zijn ‘in overvloed (groeiend)’, ‘rijk begroeid (een welige akker)’, ‘vol en gevuld’, ‘weelderig en dartel’ en het heeft nog wat betekenissen. ‘Welig vlees’ is een vleesuitwas in de mond (lekker hoor). Er is een samenhang met het Nederlandse ‘wel’ (ik voel me wel) en het Engelse ‘well’ (are you feeling well?).


Tieren is even oud. Het betekent, behalve ‘drukte maken, schelden, schreeuwen’ ook nog ‘welig groeien, goed gedijen, welvarend zijn’. Daarnaast betekent het: ‘zich thuis voelen’. Het Middelnederlandse tieren betekende zoiets als ‘geaard zijn’ , maar ook ‘misbaar maken’. Het hangt samen met ‘goedertieren’, wat ‘goede soort’ betekent. Het Oudgermaanse ‘tîre’ betekent glans. Welig tieren betekent dus ‘weelderig, goed gedijen’ of ‘rijk geaard zijn’.

1 opmerking:

Anoniem zei

Dankje! ik schreef in een bericht 'tierig welende', dacht, wat klopt hier nou niet en kreeg een kringeltje onder welend... . Kwam via google bij jouw blog. Hèhè..
John